In een samenleving waar presteren en altijd “aan” staan de norm zijn geworden, is het niet verwonderlijk dat steeds meer mensen het gevoel hebben opgebrand te raken. Een burn-out kan sluipend zijn weg vinden in ons leven, vaak zonder dat we ons bewust zijn van de aanloop ernaartoe. Veel mensen realiseren zich pas dat ze een burn-out hebben als ze er middenin zitten. “Had ik de signalen maar herkend,” is een veelgehoorde uitspraak die ik tegenkom in mijn praktijk als burn-out coach in Etten-Leur.
Fysieke en emotionele uitputting
Wanneer we denken aan burn-out, denken we vaak aan extreme vermoeidheid. En hoewel vermoeidheid zeker een signaal kan zijn, gaat het vaak verder dan alleen maar moe zijn. Het is een gevoel van leegte, een soort emotionele en fysieke uitputting die niet wordt opgelost door een nacht goed slapen. Je voelt je constant leeggezogen, ook al heb je misschien niet ‘meer’ gedaan dan je normaal zou doen. Je energiereserves lijken voortdurend uitgeput en je voelt je vaak overweldigd, zelfs door taken die voorheen als eenvoudig werden beschouwd.
Verminderde prestaties en concentratieproblemen
Een ander signaal dat niet genegeerd mag worden, is een plotselinge daling van prestaties op het werk of in het dagelijks leven. Misschien merk je dat je je niet meer kunt concentreren of dat je je constant afgeleid voelt. Taken die je voorheen met gemak uitvoerde, kunnen nu als enorme bergen aanvoelen. Dit komt omdat burn-out niet alleen een impact heeft op onze energie, maar ook op ons cognitief functioneren. Ons brein heeft het moeilijk om zich te concentreren en prioriteiten te stellen, waardoor zelfs eenvoudige taken als uitdagend en overweldigend kunnen worden ervaren.
Terugtrekken uit sociale contacten
Mensen die op weg zijn naar een burn-out of er al middenin zitten, trekken zich vaak terug uit sociale situaties. Waar ze voorheen genoten van tijd doorbrengen met vrienden of familie, voelen ze nu de behoefte om zich te isoleren. Dit kan komen door het gevoel het niet op te kunnen brengen om sociaal te zijn, of uit angst om te moeten toegeven dat het niet goed gaat. Het is een verdedigingsmechanisme; door zich terug te trekken hopen ze energie te sparen of te voorkomen dat anderen zien hoeveel ze werkelijk worstelen.
Het herkennen van deze signalen is cruciaal. Wanneer je ze bij jezelf of bij iemand in je omgeving opmerkt, is het belangrijk om actie te ondernemen en ondersteuning te zoeken. Burn-out is niet iets wat je alleen hoeft door te maken; hulp zoeken is een teken van kracht, niet van zwakte.